-
3.
ochronić kogoś przed przykrymi doznaniami lub kłopotami -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
synonimy: zaoszczędzić
hiperonimy: ochronić
-
- Bóg, los oszczędził
- oszczędzić komuś bólu, cierpień, przykrości, wstydu; fatygi, kłopotów; pracy
- oszczędzić czegoś czytelnikom
- miłosiernie oszczędzić
- postanowić oszczędzić
-
[...] doświadczenia muszą być robione tak, żeby zwierzętom oszczędzić cierpień i stresów, a jednocześnie – nie powielać badań czy doświadczeń [...], które niczego nie wnoszą, a są tylko sztuką dla sztuki [...].
źródło: NKJP: Sprawozdanie z 102. posiedzenia Senatu RP w dniu 19 czerwca 1997
Literaturoznawcy dzielą powieść jak za króla Ċwieczka na dziesiątki gatunków. Oszczędzę pracy klasyfikatorom, w mojej powieści będą zgodnie współżyły i nawzajem się wspierały obce sobie gatunki literackie.
źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002
Często próba sięgnięcia do kieszeni dziadków kończy się podobnie jak w przypadku Anny D. - unikający dotąd płacenia alimentów tatuś, by oszczędzić kłopotu i wstydu swoim rodzicom, zaczyna płacić.
źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Musi na wnusia, Polityka, 2006-05-13
Zdaniem maleckiego szkoleniowca, los oszczędził jego zespół za zmarnowane sytuacje z początku drugiej odsłony, w tym przegrany pojedynek sam na sam z bramkarzem [...].
źródło: NKJP: Prezenty od bramkarzy, Dziennik Polski, 2005-10-08
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oszczędzę
oszczędzimy
2 os. oszczędzisz
oszczędzicie
3 os. oszczędzi
oszczędzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oszczędziłem
+(e)m oszczędził
oszczędziłam
+(e)m oszczędziła
oszczędziłom
+(e)m oszczędziło
oszczędziliśmy
+(e)śmy oszczędzili
oszczędziłyśmy
+(e)śmy oszczędziły
2 os. oszczędziłeś
+(e)ś oszczędził
oszczędziłaś
+(e)ś oszczędziła
oszczędziłoś
+(e)ś oszczędziło
oszczędziliście
+(e)ście oszczędzili
oszczędziłyście
+(e)ście oszczędziły
3 os. oszczędził
oszczędziła
oszczędziło
oszczędzili
oszczędziły
bezosobnik: oszczędzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oszczędźmy
2 os. oszczędź
oszczędźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oszczędziłbym
bym oszczędził
oszczędziłabym
bym oszczędziła
oszczędziłobym
bym oszczędziło
oszczędzilibyśmy
byśmy oszczędzili
oszczędziłybyśmy
byśmy oszczędziły
2 os. oszczędziłbyś
byś oszczędził
oszczędziłabyś
byś oszczędziła
oszczędziłobyś
byś oszczędziło
oszczędzilibyście
byście oszczędzili
oszczędziłybyście
byście oszczędziły
3 os. oszczędziłby
by oszczędził
oszczędziłaby
by oszczędziła
oszczędziłoby
by oszczędziło
oszczędziliby
by oszczędzili
oszczędziłyby
by oszczędziły
bezosobnik: oszczędzono by
bezokolicznik: oszczędzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: oszczędziwszy
gerundium: oszczędzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. oszczędzenie
oszczędzenia
D. oszczędzenia
oszczędzeń
C. oszczędzeniu
oszczędzeniom
B. oszczędzenie
oszczędzenia
N. oszczędzeniem
oszczędzeniami
Ms. oszczędzeniu
oszczędzeniach
W. oszczędzenie
oszczędzenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: oszczędzony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oszczędzony
oszczędzony
oszczędzony
oszczędzone
oszczędzona
D. oszczędzonego
oszczędzonego
oszczędzonego
oszczędzonego
oszczędzonej
C. oszczędzonemu
oszczędzonemu
oszczędzonemu
oszczędzonemu
oszczędzonej
B. oszczędzonego
oszczędzonego
oszczędzony
oszczędzone
oszczędzoną
N. oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzoną
Ms. oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oszczędzeni
oszczędzeni
oszczędzone
oszczędzone
D. oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzonych
C. oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
oszczędzonym
B. oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzone
N. oszczędzonymi
oszczędzonymi
oszczędzonymi
oszczędzonymi
Ms. oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzonych
oszczędzonych
odpowiednik aspektowy: oszczędzać
-
+ oszczędzić + KOMU + CZEGO+ oszczędzić + KOGO -
Zob. szczędzić