powstrzymywać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

z wysiłkiem rezygnować ze zrobienia, okazania lub wypowiedzenia czegoś

[pofstszymywać sie ] lub pot. [pofsszczymywać sie ], lub pot. [pofszczszymywać sie]

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	synonimy:	hamować się
	hiperonimy:	opanowywać się

powstrzymywać się siłą woli
powstrzymywać się od działania, od komentarzy, od łez, od ocen, od palenia, od picia, od płaczu, od pytania, od pracy, od przemocy, od śmiechu, od udziału w czymś
powstrzymywać się przed agresją, przed zrobieniem czegoś
powstrzymywać się z trudem, z wysiłkiem
powstrzymywać się długo
musieć, nie móc, nie potrafić, nie umieć, woleć powstrzymywać się

	Agnieszka z trudem powstrzymywała się, by nie odpowiedzieć wybuchem na moje wrzaski. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007
	[...] całą siłą woli powstrzymywał się przed padnięciem na kolana i żebraniem o pomoc. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	Była to oczywiście pochwała na wyrost, którą Dyna skwitował niechętnym mruknięciem, powstrzymując się jednak od komentarza. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Protestanci generalnie nie uznają odpustów, kultu świętych, ich relikwii i wizerunków ani postu w rozumieniu powstrzymywania się od spożywania potraw mięsnych, przywiązują natomiast dużą wagę do śpiewanych w trakcie nabożeństw psalmów i pieśni. źródło: NKJP: Tygodnik Ciechanowski, 2007-03-13

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powstrzymywałem się +(e)m się powstrzymywał	powstrzymywałam się +(e)m się powstrzymywała	powstrzymywałom się +(e)m się powstrzymywało	powstrzymywaliśmy się +(e)śmy się powstrzymywali	powstrzymywałyśmy się +(e)śmy się powstrzymywały
2 os.	powstrzymywałeś się +(e)ś się powstrzymywał	powstrzymywałaś się +(e)ś się powstrzymywała	powstrzymywałoś się +(e)ś się powstrzymywało	powstrzymywaliście się +(e)ście się powstrzymywali	powstrzymywałyście się +(e)ście się powstrzymywały
3 os.	powstrzymywał się	powstrzymywała się	powstrzymywało się	powstrzymywali się	powstrzymywały się

bezosobnik: powstrzymywano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się powstrzymywał będę się powstrzymywać	będę się powstrzymywała będę się powstrzymywać	będę się powstrzymywało będę się powstrzymywać	będziemy się powstrzymywali będziemy się powstrzymywać	będziemy się powstrzymywały będziemy się powstrzymywać
2 os.	będziesz się powstrzymywał będziesz się powstrzymywać	będziesz się powstrzymywała będziesz się powstrzymywać	będziesz się powstrzymywało będziesz się powstrzymywać	będziecie się powstrzymywali będziecie się powstrzymywać	będziecie się powstrzymywały będziecie się powstrzymywać
3 os.	będzie się powstrzymywał będzie się powstrzymywać	będzie się powstrzymywała będzie się powstrzymywać	będzie się powstrzymywało będzie się powstrzymywać	będą się powstrzymywali będą się powstrzymywać	będą się powstrzymywały będą się powstrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		powstrzymujmy się
2 os.	powstrzymuj się	powstrzymujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powstrzymywałbym się bym się powstrzymywał	powstrzymywałabym się bym się powstrzymywała	powstrzymywałobym się bym się powstrzymywało	powstrzymywalibyśmy się byśmy się powstrzymywali	powstrzymywałybyśmy się byśmy się powstrzymywały
2 os.	powstrzymywałbyś się byś się powstrzymywał	powstrzymywałabyś się byś się powstrzymywała	powstrzymywałobyś się byś się powstrzymywało	powstrzymywalibyście się byście się powstrzymywali	powstrzymywałybyście się byście się powstrzymywały
3 os.	powstrzymywałby się by się powstrzymywał	powstrzymywałaby się by się powstrzymywała	powstrzymywałoby się by się powstrzymywało	powstrzymywaliby się by się powstrzymywali	powstrzymywałyby się by się powstrzymywały

bezosobnik: powstrzymywano by się

bezokolicznik: powstrzymywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: powstrzymując się

gerundium: powstrzymywanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: powstrzymujący się

odpowiednik aspektowy: powstrzymać się

+

powstrzymywać się

+

przed CZYM | od CZEGO + (by) BEZOKOLICZNIK

Zob. trzymać