schlebiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

robić coś przyjemnego lub korzystnego dla danej osoby, aby uzyskać jej przychylność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś podbija bębenka komuś
pochlebiać
podlizywać się

Cytaty

	Wielkiego władcę lud ledwie dostrzega, lecz w jego otoczeniu chwalą go i schlebiają mu, inni znów unikają go pełni lęku, jeszcze inni pogardzają i lżą. źródło: NKJP: Internet
	Dobrze, że sobie porozmawialiśmy, w rozmowie z inteligentnym człowiekiem - schlebiałem mu bezczelnie - pewne rzeczy się krystalizują. źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006
	Kto mnie zna, wie, że nie będę nikomu schlebiał i próbował przypodobać się tym, którzy mają opinię jątrzycieli czy oszołomów. źródło: NKJP: Witold Pustułka: Nie jestem Harrym Potterem, Dziennik Zachodni, 2003-01-03
	Z parodystycznym przerysowaniem ona i on odgrywali rytuały codzienności, schlebiali i docinali sobie na przemian, używając wymyślnych wzorców filmowych, scenicznych, literackich [...] (brawurowa apoteoza prawdziwych lub zmyślonych zasług [...]). źródło: NKJP: Jacek Sieradzki: Życie beztlenowców, Polityka, 2001-07-28
	Wielki Cesarz Konstantyn, przebiegły polityk, schlebiał zarówno chrześcijanom, jak i poganom, a nierzadko mieszał się w sprawy teologiczne, na których się nie znał. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	schlebiam	schlebiamy
2 os.	schlebiasz	schlebiacie
3 os.	schlebia	schlebiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	schlebiałem +(e)m schlebiał	schlebiałam +(e)m schlebiała	schlebiałom +(e)m schlebiało	schlebialiśmy +(e)śmy schlebiali	schlebiałyśmy +(e)śmy schlebiały
2 os.	schlebiałeś +(e)ś schlebiał	schlebiałaś +(e)ś schlebiała	schlebiałoś +(e)ś schlebiało	schlebialiście +(e)ście schlebiali	schlebiałyście +(e)ście schlebiały
3 os.	schlebiał	schlebiała	schlebiało	schlebiali	schlebiały

bezosobnik: schlebiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę schlebiał będę schlebiać	będę schlebiała będę schlebiać	będę schlebiało będę schlebiać	będziemy schlebiali będziemy schlebiać	będziemy schlebiały będziemy schlebiać
2 os.	będziesz schlebiał będziesz schlebiać	będziesz schlebiała będziesz schlebiać	będziesz schlebiało będziesz schlebiać	będziecie schlebiali będziecie schlebiać	będziecie schlebiały będziecie schlebiać
3 os.	będzie schlebiał będzie schlebiać	będzie schlebiała będzie schlebiać	będzie schlebiało będzie schlebiać	będą schlebiali będą schlebiać	będą schlebiały będą schlebiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		schlebiajmy
2 os.	schlebiaj	schlebiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	schlebiałbym bym schlebiał	schlebiałabym bym schlebiała	schlebiałobym bym schlebiało	schlebialibyśmy byśmy schlebiali	schlebiałybyśmy byśmy schlebiały
2 os.	schlebiałbyś byś schlebiał	schlebiałabyś byś schlebiała	schlebiałobyś byś schlebiało	schlebialibyście byście schlebiali	schlebiałybyście byście schlebiały
3 os.	schlebiałby by schlebiał	schlebiałaby by schlebiała	schlebiałoby by schlebiało	schlebialiby by schlebiali	schlebiałyby by schlebiały

bezosobnik: schlebiano by

bezokolicznik: schlebiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: schlebiając

gerundium: schlebianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	schlebianie	schlebiania
D.	schlebiania	schlebiań
C.	schlebianiu	schlebianiom
B.	schlebianie	schlebiania
N.	schlebianiem	schlebianiami
Ms.	schlebianiu	schlebianiach
W.	schlebianie	schlebiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: schlebiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	schlebiający	schlebiający	schlebiający	schlebiające	schlebiająca
D.	schlebiającego	schlebiającego	schlebiającego	schlebiającego	schlebiającej
C.	schlebiającemu	schlebiającemu	schlebiającemu	schlebiającemu	schlebiającej
B.	schlebiającego	schlebiającego	schlebiający	schlebiające	schlebiającą
N.	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającą
Ms.	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	schlebiający	schlebiający	schlebiające	schlebiające
D.	schlebiających	schlebiających	schlebiających	schlebiających
C.	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym	schlebiającym
B.	schlebiających	schlebiających	schlebiających	schlebiające
N.	schlebiającymi	schlebiającymi	schlebiającymi	schlebiającymi
Ms.	schlebiających	schlebiających	schlebiających	schlebiających

Składnia

	+	schlebiać	+	KOMU
	+	schlebiać	+	KOMU + MOWA WPROST

Pochodzenie

Podstawę stanowił czasownik chlebić / chlebiać od rzeczownika chleb (zob.), poświadczony w postaci bezprefiksalnej np. w st.czes. chlebiti 'żyć na czyimś chlebie, na czyjś koszt'.