-
1.
potężny zły duch, w wyobrażeniach przybierający zwykle postać człowieka mającego rogi, ogon i kopyta, namawiający ludzi do złego postępowania -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Religia – kościół
wyznania: zasady i prawdy wiary
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
wierzenia i przesądy -
- diabeł rogaty; czarne diabły
- diabeł Boruta, Rokita
- diabły i czarownice, diabły i wampiry; anioły i diabły
- wcielenie; wysłannik; podszepty diabła
- diabeł kusi (do złego); kogoś opętał
- wypędzić/wypędzać diabła (z kogoś)
- brzydki, czarny jak diabeł
- wyglądać jak diabeł
- (być) w mocy diabła
-
Uradzili, że jak syn podrośnie, dadzą go na księdza, żeby diabeł do niego nie miał przystępu. Dobrze się stało, syn sam zapragnął pójść na kapłana.
źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
[...] zbliżał się Armagedon, ostateczne starcie sił Dobra i Zła. [...] Po stronie Ciemności były uzbrojone po zęby armie, smoki i demony, diabły miotające ogniste kule.
źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008
Serce kroiło mi się na widok tak straszliwych mąk. Uzza tłumaczył mi, którzy grzesznicy za co cierpią, lecz ich krzyki i jęki oraz śmiech diabłów i demonów były tak głośne, że niewiele rozumiałem z jego słów.
źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
Dziś umiera zły Kobiela, dość piwa nawarzył. Z diabłami paktował, duszę swoją sprzedał, za muzykę ją oddał, za diabelskie skrzypce, za granie mistrzowskie. Tak mówili wszyscy po całej okolicy.
źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1, m2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. diabeł
diabli
diabły
ndepr diabły
depr D. diabła
diabłów
C. diabłu
diabłom
B. diabła
diabłów
diabły
N. diabłem
diabłami
Ms. diable
diabłach
W. diable
diabli
diabły
ndepr diabły
depr Inne uwagi
Forma diabli używana najczęściej we frazeologii
-
st.czes. diábel
z łac. diabolus