ziścić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

książk. urzeczywistnić

Wymowa

[z-iścić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś doprowadził do skutku coś
urzeczywistnić
uskutecznić

Połączenia

ziścić marzenia, nadzieje, plany, sen, wizję

Cytaty

W Bydgoszczy liczą, że 18 września będzie dniem, w którym ich zawodnik ziści marzenia o sukcesie na miarę wyczynu Jerzego Szczakiela z 1973 roku.

źródło: NKJP: Gollob w ślady Szczakiela?, Dziennik Polski, 1998-05-14

Mam nadzieję, że wkrótce uda mi się ziścić plany.

źródło: NKJP: Rafał Lorek: Kocha żagle i tai chi, Gazeta Krakowska, 2005-03-03

Wśród sprzecznych uczuć, targających Polakami przy przystępowaniu do Unii Europejskiej, znalazły się i nadzieja, że brukselskie pieniądze pomogą nam rozwinąć skrzydła, i obawa, że zabraknie pomysłów na dobre projekty. Na ziszczenie nadziei przyjdzie nam jeszcze poczekać, natomiast obawy okazały się nieuzasadnione.

źródło: NKJP: Barbara Matoga: Czarny długopis, Dziennik Polski, 2006-02-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ziszczę	ziścimy
2 os.	ziścisz	ziścicie
3 os.	ziści	ziszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ziściłem +(e)m ziścił	ziściłam +(e)m ziściła	ziściłom +(e)m ziściło	ziściliśmy +(e)śmy ziścili	ziściłyśmy +(e)śmy ziściły
2 os.	ziściłeś +(e)ś ziścił	ziściłaś +(e)ś ziściła	ziściłoś +(e)ś ziściło	ziściliście +(e)ście ziścili	ziściłyście +(e)ście ziściły
3 os.	ziścił	ziściła	ziściło	ziścili	ziściły

bezosobnik: ziszczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ziścijmy ziśćmy
2 os.	ziścij ziść	ziścijcie ziśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ziściłbym bym ziścił	ziściłabym bym ziściła	ziściłobym bym ziściło	ziścilibyśmy byśmy ziścili	ziściłybyśmy byśmy ziściły
2 os.	ziściłbyś byś ziścił	ziściłabyś byś ziściła	ziściłobyś byś ziściło	ziścilibyście byście ziścili	ziściłybyście byście ziściły
3 os.	ziściłby by ziścił	ziściłaby by ziściła	ziściłoby by ziściło	ziściliby by ziścili	ziściłyby by ziściły

bezosobnik: ziszczono by

bezokolicznik: ziścić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

ziściwszy

gerundium: ziszczenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ziszczenie	ziszczenia
D.	ziszczenia	ziszczeń
C.	ziszczeniu	ziszczeniom
B.	ziszczenie	ziszczenia
N.	ziszczeniem	ziszczeniami
Ms.	ziszczeniu	ziszczeniach
W.	ziszczenie	ziszczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ziszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziszczony	ziszczony	ziszczony	ziszczone	ziszczona
D.	ziszczonego	ziszczonego	ziszczonego	ziszczonego	ziszczonej
C.	ziszczonemu	ziszczonemu	ziszczonemu	ziszczonemu	ziszczonej
B.	ziszczonego	ziszczonego	ziszczony	ziszczone	ziszczoną
N.	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym	ziszczoną
Ms.	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziszczeni	ziszczeni	ziszczone	ziszczone
D.	ziszczonych	ziszczonych	ziszczonych	ziszczonych
C.	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym	ziszczonym
B.	ziszczonych	ziszczonych	ziszczonych	ziszczone
N.	ziszczonymi	ziszczonymi	ziszczonymi	ziszczonymi
Ms.	ziszczonych	ziszczonych	ziszczonych	ziszczonych

odpowiednik aspektowy: ziszczać

Inne uwagi

Zwykle 3 os

Składnia

+

ziścić

+

CO

Pochodzenie

Od st.pol. przymiotnika isty 'wspomniany, rzeczony, wiadomy; przekonany, niemający wątpliwości; prawdziwy, niewątpliwy, niemylny, pewny; główny, podstawowy' < psł. *istъ 'ten sam'; por. istny