lenić się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

spędzać czas bezczynnie, nie zajmując się niczym konkretnym

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Czas wolny

urlop i wypoczynek

synonimy:

ktoś leży do góry brzuchem
ktoś pluje i łapie
ktoś zbija bąki
leniuchować
obcyndalać się
obijać się
próżnować
wałkonić się

	[...] leniłem się cudownie, marnotrawiąc czas, jak to potrafią tylko chłopcy w moim wieku. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Profesor bardzo mnie pilnował, żebym się nie lenił. Codziennie przy śniadaniu sprawdzał moje postępy w nauce. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Portrety, Gazeta Wyborcza, 1993-04-16
	Trzeba było tylko chcieć, a nie lenić się. Bez pracy nie ma kołaczy! źródło: NKJP: Mieczysław Teer: Felieton. Pochwała staranności, Las Polski, 2009-02-01
	Przywiózł ktoś z miasta gazetę. A tam na zdjęciu zboże wielkie. I napisane, że miasta głodują, że kolejki dzień i noc po chleb, bo chłopi lenią się, nie chcą zboża zbierać, wszystko marnuje się w polu. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	leniłem się +(e)m się lenił	leniłam się +(e)m się leniła	leniłom się +(e)m się leniło	leniliśmy się +(e)śmy się lenili	leniłyśmy się +(e)śmy się leniły
2 os.	leniłeś się +(e)ś się lenił	leniłaś się +(e)ś się leniła	leniłoś się +(e)ś się leniło	leniliście się +(e)ście się lenili	leniłyście się +(e)ście się leniły
3 os.	lenił się	leniła się	leniło się	lenili się	leniły się

bezosobnik: leniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się lenił będę się lenić	będę się leniła będę się lenić	będę się leniło będę się lenić	będziemy się lenili będziemy się lenić	będziemy się leniły będziemy się lenić
2 os.	będziesz się lenił będziesz się lenić	będziesz się leniła będziesz się lenić	będziesz się leniło będziesz się lenić	będziecie się lenili będziecie się lenić	będziecie się leniły będziecie się lenić
3 os.	będzie się lenił będzie się lenić	będzie się leniła będzie się lenić	będzie się leniło będzie się lenić	będą się lenili będą się lenić	będą się leniły będą się lenić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		leńmy się
2 os.	leń się	leńcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	leniłbym się bym się lenił	leniłabym się bym się leniła	leniłobym się bym się leniło	lenilibyśmy się byśmy się lenili	leniłybyśmy się byśmy się leniły
2 os.	leniłbyś się byś się lenił	leniłabyś się byś się leniła	leniłobyś się byś się leniło	lenilibyście się byście się lenili	leniłybyście się byście się leniły
3 os.	leniłby się by się lenił	leniłaby się by się leniła	leniłoby się by się leniło	leniliby się by się lenili	leniłyby się by się leniły

bezosobnik: leniono by się

bezokolicznik: lenić się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

leniąc się

gerundium: lenienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: leniący się

psł. *lěniti sę 'być leniwym'

Czasownik odprzym. od psł. *lěnъ 'leniwy, gnuśny, opieszały'.