Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: , ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sprawiedliwość |
sprawiedliwości |
|
| D. | sprawiedliwości |
sprawiedliwości |
|
| C. | sprawiedliwości |
sprawiedliwościom |
|
| B. | sprawiedliwość |
sprawiedliwości |
|
| N. | sprawiedliwością |
sprawiedliwościami |
|
| Ms. | sprawiedliwości |
sprawiedliwościach |
|
| W. | sprawiedliwości |
sprawiedliwości |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Od: sprawiedliwy
1. boska
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | niesprawiedliwość |
Połączenia
- sprawiedliwość boska, boża; ludzka
- sprawiedliwość zatriumfowała
- cnota i sprawiedliwość, dobroć i sprawiedliwość, miłosierdzie i sprawiedliwość, prawda i sprawiedliwość, prawo i sprawiedliwość, roztropność i sprawiedliwość, uczciwość i sprawiedliwość, wiara i sprawiedliwość, wolność i sprawiedliwość; sprawiedliwość i pokój, sprawiedliwość i praworządność
- domagać się sprawiedliwości
- wierzyć w sprawiedliwość
Cytaty
|
- W boską wierzę sprawiedliwość, karę i pomstę! I w boży sąd! Niech przed bożym sądem wiedźma stanie! źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
- To, co widzę, kłóci się z moim elementarnym poczuciem sprawiedliwości. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006 |
|
|
Ponieważ obawiała się ukazać chłopcom, jak bardzo ich kocha, zamiast miłości okazywała sprawiedliwość. Miarą uczucia stała się dla niej zdolność do sprawiedliwego rozdzielania kar i nagród [...]. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007 |
|
|
Jednak jest sprawiedliwość na świecie. Od pięciu lat wysyłaliśmy co tydzień kupon totolotka. Zawsze te same numery w pięciu zakładach. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź, kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
|
– Dlaczego panu tak na tym zależy? Na znalezieniu morderców mojego syna? [...] – Koniecznie chce pan, żeby sprawiedliwości stało się zadość? źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006 |
2. społeczna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | niesprawiedliwość |
Połączenia
- historyczna, ludowa sprawiedliwość; sprawiedliwość społeczna
- sprawiedliwość zapanuje
- równość i sprawiedliwość; sprawiedliwość i braterstwo, sprawiedliwość i solidarność
- zaprowadzić sprawiedliwość
Cytaty
|
Sprawiedliwość jest udzielić każdemu wedle miary jego i wedle potrzeb jego, i wedle użyteczności jego. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
Nie ufajcie kłamcom, którzy twierdzą, że Bóg nie istnieje, którzy łudzą was nowym porządkiem, podziałem dóbr, nową sprawiedliwością! – ksiądz Antoni krzyczał jak natchniony. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005 |
|
|
- Mój przyjaciel, lekarz ze wsi, z której wyjechaliśmy, opowiadał mi, że teraz zapanuje sprawiedliwość społeczna. Bardzo szlachetny człowiek, ale niestety, trzyma z komunistami. źródło: NKJP: Mija Kabat: Kontrakt panny Brandt, 2009 |
|
|
- Jak wiesz, nigdy nie byłem szczególnie oddany sprawie rewolucji, zwłaszcza w kwestii majątku mojej rodziny, z którego nas okradziono w imię sprawiedliwości społecznej i dziejowej. Skoro jest szansa, odzyskuję, co mogę. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
3. sądownictwo
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Ministerstwo Sprawiedliwości, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | sądownictwo, wymiar sprawiedliwości |
Połączenia
- nierychliwa sprawiedliwość
- sprawiedliwość dosięgnie kogoś, zwycięży
Cytaty
|
On sam postanowił się wycofać z polityki, mimo że Julia, która już oficjalnie została premierem, proponowała mu tekę ministra sprawiedliwości. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie miłości, 2008 |
|
|
Przewodniczący Sownarkomu Uljanow-Lenin w liście do komisarza sprawiedliwości zaleca trybunałom TERROR. źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006 |
|
|
– Wychodząc na spacer po mieście, musi pan zakładać kaganiec, to groźny pies – srogi policjant udzielił mi dobrej rady i na koniec zapragnął zaznaczyć swoją pozycję. Na tym świecie pełnym zła pełnił ważną funkcję: reprezentował sprawiedliwość. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
|
Wierzyła, że przed Pałac Sprawiedliwości, gdzie odbywał się proces, przyjdą tłumy. Że jej słowa wypowiedziane przed trybunałem w tysiącach ulotek krążyć będą po mieście i kraju. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |