Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rugam |
rugamy |
|||
| 2 os. |
rugasz |
rugacie |
|||
| 3 os. |
ruga |
rugają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rugałem +(e)m rugał |
rugałam +(e)m rugała |
rugałom +(e)m rugało |
rugaliśmy +(e)śmy rugali |
rugałyśmy +(e)śmy rugały |
| 2 os. |
rugałeś +(e)ś rugał |
rugałaś +(e)ś rugała |
rugałoś +(e)ś rugało |
rugaliście +(e)ście rugali |
rugałyście +(e)ście rugały |
| 3 os. |
rugał |
rugała |
rugało |
rugali |
rugały |
bezosobnik: rugano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę rugał będę rugać |
będę rugała będę rugać |
będę rugało będę rugać |
będziemy rugali będziemy rugać |
będziemy rugały będziemy rugać |
| 2 os. |
będziesz rugał będziesz rugać |
będziesz rugała będziesz rugać |
będziesz rugało będziesz rugać |
będziecie rugali będziecie rugać |
będziecie rugały będziecie rugać |
| 3 os. |
będzie rugał będzie rugać |
będzie rugała będzie rugać |
będzie rugało będzie rugać |
będą rugali będą rugać |
będą rugały będą rugać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rugajmy |
|
| 2 os. |
rugaj |
rugajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rugałbym bym rugał |
rugałabym bym rugała |
rugałobym bym rugało |
rugalibyśmy byśmy rugali |
rugałybyśmy byśmy rugały |
| 2 os. |
rugałbyś byś rugał |
rugałabyś byś rugała |
rugałobyś byś rugało |
rugalibyście byście rugali |
rugałybyście byście rugały |
| 3 os. |
rugałby by rugał |
rugałaby by rugała |
rugałoby by rugało |
rugaliby by rugali |
rugałyby by rugały |
bezosobnik: rugano by
bezokolicznik: rugać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rugając
gerundium: ruganie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ruganie |
rugania |
| D. | rugania |
rugań |
| C. | ruganiu |
ruganiom |
| B. | ruganie |
rugania |
| N. | ruganiem |
ruganiami |
| Ms. | ruganiu |
ruganiach |
| W. | ruganie |
rugania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rugający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rugający |
rugający |
rugający |
rugające |
rugająca |
| D. | rugającego |
rugającego |
rugającego |
rugającego |
rugającej |
| C. | rugającemu |
rugającemu |
rugającemu |
rugającemu |
rugającej |
| B. | rugającego |
rugającego |
rugający |
rugające |
rugającą |
| N. | rugającym |
rugającym |
rugającym |
rugającym |
rugającą |
| Ms. | rugającym |
rugającym |
rugającym |
rugającym |
rugającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rugający |
rugający |
rugające |
rugające |
| D. | rugających |
rugających |
rugających |
rugających |
| C. | rugającym |
rugającym |
rugającym |
rugającym |
| B. | rugających |
rugających |
rugających |
rugające |
| N. | rugającymi |
rugającymi |
rugającymi |
rugającymi |
| Ms. | rugających |
rugających |
rugających |
rugających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: rugany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rugany |
rugany |
rugany |
rugane |
rugana |
| D. | ruganego |
ruganego |
ruganego |
ruganego |
ruganej |
| C. | ruganemu |
ruganemu |
ruganemu |
ruganemu |
ruganej |
| B. | ruganego |
ruganego |
rugany |
rugane |
ruganą |
| N. | ruganym |
ruganym |
ruganym |
ruganym |
ruganą |
| Ms. | ruganym |
ruganym |
ruganym |
ruganym |
ruganej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rugani |
rugani |
rugane |
rugane |
| D. | ruganych |
ruganych |
ruganych |
ruganych |
| C. | ruganym |
ruganym |
ruganym |
ruganym |
| B. | ruganych |
ruganych |
ruganych |
rugane |
| N. | ruganymi |
ruganymi |
ruganymi |
ruganymi |
| Ms. | ruganych |
ruganych |
ruganych |
ruganych |
Pochodzenie
z ros. rugátь(sja) 'wymyślać, łajać, lżyć, pomstować'
Zob. pokrewny, rodzimy kontynuant urągać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | besztać, łajać, objeżdżać, obsztorcowywać, obtańcowywać, opieprzać, sztorcować |
Połączenia
- rugać chłopa, chłopaka, chłopca, członków rodziny, dziecko, gości, kobiety, męża, naród, piłkarzy, podopiecznych, Polaków, zawodników
- rugać kogoś za brak obiektywizmu, za lenistwo, za pracoholizm, za (jakieś) przewinienia, za wtrącanie się
Cytaty
|
Któregoś dnia otrzymuje straszny list od swego wierzyciela, pana Korna, w którym ten okrutnie tegoż Goldberga ruga, że jest świnia i bydlę i że już dwa listy poszły do protestu, czyli czterysta złotych, które Goldberg wziął i których nie zapłacił, to jest świństwo. źródło: NKJP: Teofil Konar: Walizka Pana Liwy, 2007 |
|
|
[...] gdy przynosiłem ze szkoły kiepską ocenę, a rodzice rugali mnie za lenistwo, zamiast, jak dziś, pędzić po zaświadczenie do psychologa lub robić awanturę nauczycielowi. źródło: NKJP: Przemysław Wenerski: Pod kloszem, Polska Głos Wielkopolski, 2005-05-27 |
|
|
Fotoreporterzy utrwalający opolską apokalipsę nie mieli łatwego życia. Rugano ich od najgorszych, bo koczującym na wyższych piętrach mieszkańcom Zaodrza aparaty fotograficzne kojarzyły się z wycieczkowiczami z suchego miasta. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Po wielkiej wodzie, Gazeta Wyborcza, 1997-07-26 |
|
|
Uwielbia rugać i pouczać dziennikarzy, dlatego zdecydowanie bardziej szkodzi, niż pomaga swojemu pryncypałowi. źródło: NKJP: Witold Pustułka: Usta władzy, Dziennik Zachodni, 2007-07-13 |
|
|
– Mieliście przyjechać już dwa dni temu – rugał ich Dankowski, ale w końcu przyjął usprawiedliwienie. źródło: NKJP: Rafał Musioł: Szycie garniturów, Trybuna Śląska, 2004-07-05 |
Składnia
|
+ | rugać | + |
KOGO +
(za CO)
|
|
|
+ | rugać | + |
KOGO +
(że ZDANIE)
|
|
|
+ | rugać | + |
KOGO +
(od KOGO)
|
|
|
+ | rugać | + |
KOGO +
(MOWA WPROST)
|