uzmysławiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

orientować się, jaka jest sytuacja lub jakie mogą być czegoś konsekwencje, albo powodować, że ktoś się orientuje

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

synonimy:

uprzytamniać
uświadamiać

	Miłosz jako twórca był coraz bardziej samotny i miał tego świadomość. Nie zawsze sobie to uzmysławiamy. źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Poezja jak świat, Polityka, 2004-08-21
	„Przyczajony tygrys…” to [...] jeden z tych filmów, które uzmysławiają widzowi w pełni magiczną potęgę kina, w którym wszystko jest możliwe. źródło: NKJP: Retrotetrycy, 2001, Esensja, 2007, nr 6
	Grupka Polaków w milczeniu spoglądała na zrąb górski. Ze wzruszeniem uzmysławiali sobie, że to właśnie ich rodak pierwszy zbadał te góry. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
	Reżyser uzmysławia nam, nie krytykując jednocześnie tego zjawiska, że w naszych czasach wszystko stało się estetyką. Nawet wojna. źródło: NKJP: Anna Nowacka-Isaksson: Trele morele ze Sztokholmu, Cosmopolitan, 1999, nr 4
	Ostatnio wiele mówi się o ekologii, o powrocie do natury. Uzmysławiamy sobie, jak wielkim zagrożeniem staje się dla nas cywilizacja. źródło: NKJP: Głodówka na zdrowie, Dziennik Polski, 2000-11-14

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzmysławiałem +(e)m uzmysławiał	uzmysławiałam +(e)m uzmysławiała	uzmysławiałom +(e)m uzmysławiało	uzmysławialiśmy +(e)śmy uzmysławiali	uzmysławiałyśmy +(e)śmy uzmysławiały
2 os.	uzmysławiałeś +(e)ś uzmysławiał	uzmysławiałaś +(e)ś uzmysławiała	uzmysławiałoś +(e)ś uzmysławiało	uzmysławialiście +(e)ście uzmysławiali	uzmysławiałyście +(e)ście uzmysławiały
3 os.	uzmysławiał	uzmysławiała	uzmysławiało	uzmysławiali	uzmysławiały

bezosobnik: uzmysławiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uzmysławiał będę uzmysławiać	będę uzmysławiała będę uzmysławiać	będę uzmysławiało będę uzmysławiać	będziemy uzmysławiali będziemy uzmysławiać	będziemy uzmysławiały będziemy uzmysławiać
2 os.	będziesz uzmysławiał będziesz uzmysławiać	będziesz uzmysławiała będziesz uzmysławiać	będziesz uzmysławiało będziesz uzmysławiać	będziecie uzmysławiali będziecie uzmysławiać	będziecie uzmysławiały będziecie uzmysławiać
3 os.	będzie uzmysławiał będzie uzmysławiać	będzie uzmysławiała będzie uzmysławiać	będzie uzmysławiało będzie uzmysławiać	będą uzmysławiali będą uzmysławiać	będą uzmysławiały będą uzmysławiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uzmysławiajmy
2 os.	uzmysławiaj	uzmysławiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzmysławiałbym bym uzmysławiał	uzmysławiałabym bym uzmysławiała	uzmysławiałobym bym uzmysławiało	uzmysławialibyśmy byśmy uzmysławiali	uzmysławiałybyśmy byśmy uzmysławiały
2 os.	uzmysławiałbyś byś uzmysławiał	uzmysławiałabyś byś uzmysławiała	uzmysławiałobyś byś uzmysławiało	uzmysławialibyście byście uzmysławiali	uzmysławiałybyście byście uzmysławiały
3 os.	uzmysławiałby by uzmysławiał	uzmysławiałaby by uzmysławiała	uzmysławiałoby by uzmysławiało	uzmysławialiby by uzmysławiali	uzmysławiałyby by uzmysławiały

bezosobnik: uzmysławiano by

bezokolicznik: uzmysławiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uzmysławiając

gerundium: uzmysławianie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: uzmysławiający

imiesłów przymiotnikowy bierny: uzmysławiany

odpowiednik aspektowy: uzmysłowić

	+	uzmysławiać	+	(KOMU) + CO
	+	uzmysławiać	+	(KOMU) + że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Zob. zmysł