umrzeć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. o starcu

  • 1.

    przestać żyć
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Bieg życia

    śmierć

    • chory, dziadek, pacjent, ranny umarł; babcia umarła
    • umrzeć (gwałtowną, nagłą...) śmiercią
    • umrzeć na AIDS, na gruźlicę, na nowotwór, na raka, na serce, na suchoty, na tyfus, na wylew, na zapalenie czegoś, na zawał; na krzyżu; na stole
    • umrzeć w łagrze, w łóżku, w obozie, w szpitalu, w więzieniu; w męczarniach, w spokoju; w nędzy, w samotności; w połogu; w czyichś ramionach; w grzechu
    • umrzeć wskutek wycieńczenia, upływu krwi, doznanych obrażeń
    • umrzeć z głodu, z upływu krwi, z wycieńczenia, z wyczerpania, z zimna; z godnością, z honorem
    • umrzeć za ojczyznę, za jakąś sprawę, za wiarę
    • bezpotomnie; młodo; nagle, niespodziewanie, prędko, spokojnie; godnie, po ludzku, samotnie, umrzeć
    • umrzeć jak bohater
    • chcieć, postanowić, pragnąć umrzeć
    • umrzeć i odejść, umrzeć i zmartwychwstać
  • Chciałbym umrzeć przed moją żoną, bo trudno mi sobie wyobrazić tę resztę życia bez niej.

    źródło: KWSJP: Między PRL-em a Rzeczpospolitą, Przekrój, 1995, nr 28

    Powiada, że chyba tu, w tym domu, przyjdzie mu kiedyś umrzeć.

    źródło: KWSJP: Opr. as, Przekrój, 1995, nr 27

    Po rozwodzie zbudował [...] dom swojego życia i umarł na zawał serca o czwartej nad ranem pierwszej nocy, kiedy w nim zamieszkał.

    źródło: NKJP: Jacek Santorski: Jak żyć żeby nie zwariować, 2003

    Kobieta, z którą chciałem się ożenić, odeszła. Moi rodzice umarli. Czuję się samotny [...].

    źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

    Duma to jest, jak syn umrze za ojczyznę.

    źródło: NKJP: Renata Radłowska: Nowohucka telenowela, 2008

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. umrę
    umrzemy
    2 os. umrzesz
    umrzecie
    3 os. umrze
    umrą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. umarłem
    +(e)m umarł
    umarłam
    +(e)m umarła
    umarłom
    +(e)m umarło
    umarliśmy
    +(e)śmy umarli
    umarłyśmy
    +(e)śmy umarły
    2 os. umarłeś
    +(e)ś umarł
    umarłaś
    +(e)ś umarła
    umarłoś
    +(e)ś umarło
    umarliście
    +(e)ście umarli
    umarłyście
    +(e)ście umarły
    3 os. umarł
    umarła
    umarło
    umarli
    umarły

    bezosobnik: umarto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. umrzyjmy
    2 os. umrzyj
    umrzyjcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. umarłbym
    bym umarł
    umarłabym
    bym umarła
    umarłobym
    bym umarło
    umarlibyśmy
    byśmy umarli
    umarłybyśmy
    byśmy umarły
    2 os. umarłbyś
    byś umarł
    umarłabyś
    byś umarła
    umarłobyś
    byś umarło
    umarlibyście
    byście umarli
    umarłybyście
    byście umarły
    3 os. umarłby
    by umarł
    umarłaby
    by umarła
    umarłoby
    by umarło
    umarliby
    by umarli
    umarłyby
    by umarły

    bezosobnik: umarto by

    bezokolicznik: umrzeć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: umarłszy

    gerundium: umarcie

    odpowiednik aspektowy: umierać

  • Rzosobowy + umrzeć +
    (na CO|z CZEGO)
  • Zob. mrzeć