zasnąć
-
zacząć spać
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne -
synonimy: chrapnąć
ktoś poszedł w kimono
ktoś/coś poszedł/poszło spać
usnąć
zachrapać
antonimy: obudzić się
wybudzić się
-
- kierowca zasnął, dziecko zasnęło
- zasnąć na chwilę, na kilkanaście minut, na moment; na krześle, na ławce, na plaży; na lekcji, na służbie
- zasnąć nad książką; (dopiero) nad ranem
- zasnąć przy otwartym oknie; przy biurku
- zasnąć przed telewizorem
- zasnąć w fotelu, w czyichś ramionach, w samochodzie; w ubraniu
- zasnąć za kierownicą, za kółkiem
- zasnąć głęboko, kamiennym snem, mocno, na dobre, spokojnie, twardo; natychmiast; późno, wcześnie; na siedząco, na stojąco
- zasnąć jak dziecię, jak dziecko, jak kamień, jak niemowlę
- bać się, nie móc, próbować, usiłować zasnąć
- zasnąć i spać, zasnąć i śnić, zasnąć i nie obudzić się
-
Chwila paniki otrzeźwiła mnie jednak zupełnie i uświadomiłem sobie, że teraz już nie zasnę.
źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002
Tuż przed zaśnięciem ukazała mu się z natarczywą wyrazistością twarz o gładkich kasztanowatych włosach z grzywką, o okrągłych rumianych policzkach i okrągłych, niebieskich oczach.
źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958
Kiedy szare światło rozmyło cienie i wydobyło z mroku solidne kontury łóżek, zasnęła krótkim, ciężkim snem.
źródło: NKJP: Halina Poświatowska: Opowieść dla przyjaciela, 1990
Znużeni szumem jadącego autobusu wreszcie zasnęliśmy.
źródło: NKJP: Agnieszka Turska: W krainie nosorożca, Dziennik Polski, 2001-09-15
Prawdopodobnie kierowca ciężarowego mercedesa zasnął za kierownicą i stracił panowanie nad pojazdem.
źródło: NKJP: (GM): Zasnął za kierownicą, Dziennik Polski, 2001-08-09
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zasnę
zaśniemy
2 os. zaśniesz
zaśniecie
3 os. zaśnie
zasną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zasnąłem
+(e)m zasnął
zasnęłam
+(e)m zasnęła
zasnęłom
+(e)m zasnęło
zasnęliśmy
+(e)śmy zasnęli
zasnęłyśmy
+(e)śmy zasnęły
2 os. zasnąłeś
+(e)ś zasnął
zasnęłaś
+(e)ś zasnęła
zasnęłoś
+(e)ś zasnęło
zasnęliście
+(e)ście zasnęli
zasnęłyście
+(e)ście zasnęły
3 os. zasnął
zasnęła
zasnęło
zasnęli
zasnęły
bezosobnik: zaśnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zaśnijmy
2 os. zaśnij
zaśnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zasnąłbym
bym zasnął
zasnęłabym
bym zasnęła
zasnęłobym
bym zasnęło
zasnęlibyśmy
byśmy zasnęli
zasnęłybyśmy
byśmy zasnęły
2 os. zasnąłbyś
byś zasnął
zasnęłabyś
byś zasnęła
zasnęłobyś
byś zasnęło
zasnęlibyście
byście zasnęli
zasnęłybyście
byście zasnęły
3 os. zasnąłby
by zasnął
zasnęłaby
by zasnęła
zasnęłoby
by zasnęło
zasnęliby
by zasnęli
zasnęłyby
by zasnęły
bezosobnik: zaśnięto by
bezokolicznik: zasnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: zasnąwszy
gerundium: zaśnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zaśnięcie
zaśnięcia
D. zaśnięcia
zaśnięć
C. zaśnięciu
zaśnięciom
B. zaśnięcie
zaśnięcia
N. zaśnięciem
zaśnięciami
Ms. zaśnięciu
zaśnięciach
W. zaśnięcie
zaśnięcia
-
tylko Rz żywotny + zasnąć + 
-
Z przedrostkiem za- od dawnego snąć < psł. *sъpnǫti - czasownika z przyrostkiem *-nǫ- od *sъpati; zob. spać