safanduła

  • książk.  pejorat.  osoba powolna, niezdarna i nieumiejąca poradzić sobie w życiu
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Usposobienie człowieka

    określenia człowieka ze względu na jego usposobienie


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Określenia fizyczności człowieka

    sprawność i wydolność organizmu

    • poczciwy safanduła
  • [...] siedziały w kucki na dywanie przed telewizorem i pokładając się ze śmiechu, oglądały skecz o safandule, który nie potrafił wykonywać najprostszych czynności domowych, za co żona, herod-baba, ganiała go z wałkiem.

    źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

    Tu mamy rodzinę na opak: ojciec safanduła pracuje w damskim sklepie obuwniczym, matka dba o paznokcie i bez przerwy ogląda telewizję, para potomków płci obojga też pewnie nie zrobi w życiu oszałamiających karier.

    źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik: Z kogo się śmiejecie, Polityka, 2001-03-31

    [...] Taraki był fajtłapą i safandułą, nigdy nie można było na nim polegać [...].

    źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

    Zachowuję się jak panna, która chciałaby kawalera przystojnego i mądrego, ale i safandułę, którym można się opiekować [...].

    źródło: NKJP: Agnieszka Celeda, Jacek Sieradzki: Zawsze dużo aniołów, 2002-02-02

    Jest kochana, poczciwa i straszna z niej safanduła. Odnoszę wrażenie, że pozwoliła się całkiem oczarować temu Calverleighowi.

    źródło: Georgette Heyer: Zakała, 1994 (stream.doci.pl)

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1, ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. safanduła
    safanduły
    D. safanduły
    safandułów
    safanduł
    C. safandule
    safandułom
    B. safandułę
    safandułów
    safanduły
    N. safandułą
    safandułami
    Ms. safandule
    safandułach
    W. safanduło
    safanduły

    Inne uwagi

    Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r.ż., D. lm  safanduł , B. lm  safanduły . Gdy zaś odnosi się do osoby/osób płci męskiej, do grupy osób obojga płci albo do osoby/osób bez wskazania na płeć, używa się r. m1, D. i B. lm  safandułów  lub r. ż, D. lm  safanduł , B. lm  safanduły 

  • Etymologia niejasna. Zdaniem Brück. wyraz z przyrostkiem -ula od niejasnej podstawy (jeden z przykładów słowa sztucznego, tak samo jak lafirynda, dyrdymałki i tp.).
    Przytoczony przez St. Stachowskiego w Słowniku historycznym turcyzmów w języku polskim (s.v. safandalstwo) cytat z 1874 r.: Czerkiesi gwardjacy, dostawszy się do pałacu padyszacha, wkrótce nabrali najzupełniejszej pogardy dla safandalstwa [sic!] tureckiego i zaczęli lekceważyć swoje obowiązki i dopuszczać się rozmaitych szkandalów, w skutek czego wyprawiono ich do Azji, za Bosfor - zdaje się wskazywać na zapożyczenie z języka tureckiego.

CHRONOLOGIZACJA:
1812, SL
Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2018