UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ciemięga

Chronologizacja

XVII w., Bor
XVII w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ciemięga
ciemięgi
D. ciemięgi
ciemięg
C. ciemiędze
ciemięgom
B. ciemięgę
ciemięgi
N. ciemięgą
ciemięgami
Ms. ciemiędze
ciemięgach
W. ciemięgo
ciemięgi

Inne uwagi

W odniesieniu do mężczyzny lub grupy mężczyzn można również użyć form rodz. m1: M. W.. lm ndepr (ci) ciemiędzy; M.W. lm depr te ciemięgi; D. lm ciemięgów

Pochodzenie

Od: niezachowanego czas. *ciemać / *ciemić 'ugniatać, uciskać, dusić'. Znaczenie rzecz. ciemięga w języku ogólnym tłumaczy się przypuszczalnie pierwotnym 'człowiek oszołomiony, odurzony z powodu duszenia'. W dialektach notowane również znaczenie 'męcząca, uciążliwa praca' (prawdopodobnie od nazwy czynności: 'ugniatanie, męczenie').

Definicja

pot.  pejorat. 
osoba powolna, niezdarna i nieumiejąca poradzić sobie w życiu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciamajda, ciamcia, ciamciaramcia, ciapa, ciapcia, ciapciak, ciapek, ciapka, fajtłapa, gapa, kapcan, lebiega, lebioda, niedojda, niedołęga, niedorajda, oferma, safanduła, sierota

Cytaty

- Toście skończone ciemięgi! - zgromił Manauri rybaków. - Żeby tak blisko do siebie dopuścić wrogów!

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Prowadź do niej. No rusz się, ciemięgo, czegóż gały wybałuszasz?

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Bo kochająca i władcza kobieta ma zawsze rację i bezbłędną intuicję. Wie z góry, co się wydarzy, jak ten ciemięga się zachowa i sprawi kolejne rozczarowanie.

źródło: NKJP: Wiesław Opałek: Gdyby Kuszczak się wyprężył, Dziennik Polski, 2006-06-05

Data ostatniej modyfikacji: 04.01.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj