kto II

I

rzeczownik

  • pot.  osoba, której mówiący nie określa dokładnie
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

  • synonimy:  ktoś
    • kto chory, zadowolony; kto wysoki; kto obcy, znajomy
  • Narzekała na żylaki, bo niech kto postoi tak co dzień osiem godzin za ladą na stoisku, tyle lat, to zobaczy.

    źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007

    Może gadał niepotrzebnie głupstwa, albo naraził się komu, jak to taki szczeniak, [...].

    źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985

    Tłumaczę jak komu dobremu, że nie o to chodzi, że miła z niej dziewczyna, tylko że nie dla mnie.

    źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

    Bo do chałupy, jak kto postronny wlezie, to już wyleźć nie ma prawa, chyba że Frycfurd zezwoli.

    źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

  • część mowy: rzeczownik

    liczba pojedyncza
    M. kto
    D. kogo
    D poprz.
    C. komu
    B. kogo
    N. kim
    Ms. kim
    W. -
  • psł. *kъto

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XIV w., SStp
PRZYSŁOWIA:
Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni
Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi
Kto nie idzie do przodu, ten się cofa
Kto stoi w miejscu, ten się cofa
Kto zaczyna, tego wina
Kto gra w karty, ten ma łeb obdarty
Kto się lubi, ten się czubi
Kto pierwszy, ten lepszy
Kto sieje wiatr, (ten) zbiera burzę
Kto wiatr sieje, ten burzę zbiera
Kto się umywa, tego ubywa
Jak ty komu, tak on tobie
Co komu pisane, to go nie minie
Co komu pisane
Co komu pisane, to go nie ominie
Kto pyta, (ten) nie błądzi
Kto nie ma miedzi, ten w domu siedzi
Kto ma księdza w rodzie, tego bieda nie ubodzie
Kto ma księdza w rodzie, tego bida nie ubodzie
Kto ma księdza w rodzie, temu bieda nie dobodzie
Kto nie pije, ten kapuje
Kto z kim przestaje, takim się staje
Kto z kim przestaje...
Kto raz się sparzył, (ten) na zimne dmucha
Kto nie ma szczęścia w kartach, ten ma szczęście w miłości
Kto nie ma szczęścia w kartach, ten ma je w miłości
Kto nie ma w głowie, ten ma w nogach
Kto smaruje, ten jedzie
Kto zjada ostatki, ten jest piękny i gładki
Kto drogi skraca, (ten) do domu nie wraca
Kto drogę skraca, (ten) do domu nie wraca
Kto drogi skraca, na noc do domu nie wraca
Kto daje i odbiera, ten się w piekle poniewiera
Kto daje i odbiera
Kto nie ryzykuje, ten w kozie nie siedzi
Kto śpi, (ten) nie grzeszy
Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje
Komu w drogę, temu czas
Kto nie pracuje, ten nie je
Kto szybko daje, dwa razy daje
Kto szybko daje, ten dwa razy daje
Dwa razy daje, kto szybko daje
Nie myli się (tylko) ten, kto nic nie robi
Ten się nie myli, kto nic nie robi
Błędów nie popełnia tylko ten, kto nic nie robi
Nie popełnia błędów tylko ten, kto nie robi nic
Nie popełnia błędów tylko ten, kto nic nie robi
Kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma smród
Kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma...
Kto pod kim dołki kopie, (ten) sam w nie wpada
Kto późno przychodzi, (ten) sam sobie szkodzi
Musi to na Rusi, a w Polsce jak kto chce
Nie to ładne, co ładne, ale / lecz co się komu podoba
Nie to piękne, co piękne, ale / lecz co się komu podoba
Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2017